W 2017 znana wszystkim wytwórnia Metal Blade obchodziła swoje 35 urodziny i z tej właśnie okazji Brian Slagel, jej założyciel, właściciel i guru, postanowił odkurzyć wspomnienia, uporządkować fakty i podsumować ten czas. Materiału zebrało się dość, żeby złożyć z tego książkę, która, ze stosowym opóźnieniem, trafiła i do nas. Za polską edycję odpowiada wydawnictwo In Rock, które tak dobrze przyłożyło się do pracy, że nawet osoby zupełnie niezainteresowane tematem będą chciały mieć ten elegancki tom na półce.
Cała historia ma swój początek w latach 70. ubiegłego wieku w słonecznej Kalifornii, w momencie, kiedy w życiu małego Briana Slagela nastąpił przełom za sprawą Deep Purple. Wzrastające zainteresowanie ciężką muzyką doprowadziło go wkrótce do Iron Maiden i czegoś, co Anglicy nazwali NWOBHM. Potem poszło już z górki: tape-trading, własny zine, praca w sklepie muzycznym, organizacja koncertów, wytwórnia… Trzeba przyznać, że Slagel wykazywał się olbrzymim zaangażowaniem i z całkiem niezłym skutkiem potrafił pogodzić wszystkie te obszary, a robił to tylko dlatego, gdyż chciał spopularyzować uwielbianą przez siebie muzykę, by jego ulubione zespoły nie popadały w zapomnienie. Oczywiście nie działał sam, bo w tych pierwszych latach bardzo wspierał go John Kornarens, a dodatkowo obaj korzystali z szerokich znajomości pewnego duńskiego gnojka o nazwisku Lars Ulrich, nota bene autora nadęto-luzackiej przedmowy do opisywanej książki.
Z (szybkim) biegiem czasu początkowa chęć promocji NWOBHM na amerykańskiej ziemi przekształciła się u Briana w potrzebę pokazania światu tego, co do zaoferowania ma Kalifornia i okolice – najpierw przez publikacje w brytyjskim „Sounds”, a później przez składanki z cyklu „Metal Massacre”. A propos wspomnianej kompilacji, uderzają mnie dwie kwestie. Po pierwsze, duża wiara Slagela w potencjał nieistniejącego zespołu Larsa i czekanie do ostatniej chwili, żeby móc go wcisnąć na płytę. Po drugie, podejście amerykańskich zespołów do tematów biznesowych. Spójrzcie zresztą sami: brak sceny, brak struktur, nikomu nieznane kapele złożone z nastolatków bez jakiegokolwiek doświadczenia, a praktycznie wszyscy komunikują się przez menadżerów. Czy to magia Hollywood czy narkotyki?
W jednym z wywiadów zamieszczonych w książce z ust Alexa Webstera padają słowa: „Brian (…) wielokrotnie stawiał kwestie muzyczne przed sprawami biznesowymi”. Z boku wygląda to na wazelinę, lecz na stronach tej lektury znajdziemy sporo przykładów, kiedy ideowe nastawienie Slagela do muzyki wygrywało z możliwością zarobienia góry pieniędzy albo przynajmniej nie popadania w finansowe tarapaty: zignorowanie nadejścia ery CD, rozwiązanie umowy z Warnerem i stanięcie po stronie wolności artystycznej Gwar, całkowite pominięcie mody na glam i nu-metal. Ze względu na skromne zaplecze Metal Blade nie byli w stanie pozyskać lub utrzymać paru z czasem wyjątkowo dobrze sprzedających się zespołów. O historiach z Metallicą, Slayer i Megadeth słyszeli chyba wszyscy, ale już o Korn, o którego firma bardzo zabiegała, niekoniecznie, podobnie jak o dwóch niewymienionych tu zespołach – Guns N’ Roses oraz Pantera.
Mimo iż Brian Slagel nie popada tu w propagandę własnego sukcesu, liczyłem, że opowieści o nietrafionych inwestycjach będzie ciut więcej, wszak po roku 2000 było ich aż nadto. Spodziewałem się również solidnego wywodu na tematy okołonapsterowe z przełomu wieków, bo firma na pewno poważnie odczuła rosnącą popularność plików MP3, tymczasem o konsekwencjach nielegalnego ściągania płyt wypowiedział się jedynie Kim Bendix Petersen. Sam Slagel, już na koniec, wieszczy (w 2017) straszne rzeczy na temat odchodzenia od produkcji fizycznych nośników i przerzucenia się na platformy streamingowe.
Przy tym, ile miejsca autor poświęcił nieco ekstrawaganckim eksperymentom z komikami, sportowcami i dziadostwem spod znaku metal core (niestety trzeba oddać wytwórni, że udanie ten styl spopularyzowała), zaskakuje, że temat bardziej ekstremalnego grania sprowadzono do ledwie kilku czołowych dla Metal Blade nazw z kręgu death metalu (Canibal Corpse, Six Feet Under, Amon Amarth, Behemoth), zaś o blacku nie wspomniano bodaj wcale. Pewnie do dziś wstydzą się podpisania umowy z Ancient.
Zamieszczone w książce wywiady z (współ)pracownikami Metal Blade i nagrywającymi dla stajni muzykami mogą sprawiać wrażenie laurek dla Briana; wszyscy opowiadają o sielance, pełnym zrozumieniu i rodzinnej atmosferze, co zalatuje jakąś utopią. Jeeednak gdy spojrzymy na jego zasługi (miejscami sam wydaje się być nimi zakłopotany) i to, jak długo poszczególne kapele są związane z wytwórnią, człowiek jest skłonny uwierzyć przynajmniej w część tego słodzenia. Upływ czasu, jak się zdaje, nie zmienił ani zaangażowania Slagela w muzykę ani jego bezpośredniego podejścia do zespołów, więc Dla dobra metalu czyta się z zainteresowaniem do ostatniej strony.
Na koniec jeszcze słówko na temat formy wydania książki. Dla dobra metalu wygląda naprawdę estetycznie i okazale (jak na niewiele ponad 300 stron): papier jest dobrej jakości, a okładka twarda i grubo pociągnięta lakierem wybiórczym. Tłumaczenie również wygląda dobrze, choć w paru miejscach jest może zbyt dosłowne. Znaczących błędów nie odnotowałem, choć pomniejsze się trafiają, w tym także rzeczowe – w dodatku do polskiego wydania. Mam natomiast problem z większością tekstów wydrukowanych kursywą, bo zdaje się ona pojawiać dość przypadkowo, a z kontekstu nie zawsze idzie stwierdzić, co podkreśla. Całość wzbogacono o kolorową wkładkę ze zdjęciami na papierzu kredowym (oglądanie fryzury Slagela z lat 80. nie należy do najprzyjemniejszych doznań) oraz obszerny — może nawet zbyt obszerny — dodatek z recenzjami wybranych pozycji z katalogu Metal Blade autorstwa kilku mniej lub bardziej znanych polskich dziennikarzy; o dziwo Jaro.Slav Szubrycht w swych typach nie ograniczył się do Slayera.
demo
oficjalna strona wydawcy: inrock.pl